To była pomyłka vziati Lolu siudy. Ja siête zrozumiêv u chvili, koli my vychodili z pojizda na małôj provincijnuj stanciji. Osiênnim večerom čołoviêk prypominaje zo svoho diêtstva bôlš, čym u jakuju-leń inšu poru roku, i jeji jasny pudšpachlovany tvar i małaja torba, u kotoruj navrad čy mohli b zmistitisie našy rečy nanuč, prosto ne pasovali do starych špichlerôv na zbôže za uzkim kanałom, kilkoch sviêtioł na pahôrku, plakatuv koliśnioho filmu. Ale vona skazała „davaj pojiêdemo za horod”, i Bishop's Hendron, viêdomo ž, było peršoju nazvoju, kotora pryjšła mniê do hołovy. Nichto mene tam ne rozpuznaje, a mniê i ne podumałosie, što to same ja začnu vspominati.

Navet stary bagažovy začepiv strunu vspominok. „Pered vchodom bude bryčka”, — skazav ja, i vona tam była, choč z počatku ja jijiê ne zauvažyv, bačačy dviê taksôvki i dumajučy: „Staroje miêstie ide mniê na spotkanie”. Było velmi temno, i rêdka osiênnia mhła, zapachi syroho listia i vody v kanali byli hłyboko znakomy.

Lola skazała: „ Ale čom ty vybrav siête miêstie? Vono ponure”. Ne miêło sensu tłumačyti jôj, što dla mene vono ne ponure, što kupa pisku nad kanałom ležała tam use (koli mniê było try roki, ja dumav, što tak vyhladaje toje, što lude nazyvajut plažoju). Ja vziav torbu (ja vže kazav, što vona była lohka; vona była poprostu falšyvym pašportom našoji prystôjnosti) i skazav, što pôjdemo piškom. My perejšli po małôm vyhorblanum mostkovi i minuli budynki prytułka dla biêdnych. Koli mniê było pjať liêt, ja bačyv, jak mužčyna v serednium viêkovi vbihaje do odnoho z jich, kob nałožyti na sebe ruki; vôn miêv z soboju noža i vsiê susiêdy honili joho po schodach. Vona skazała: „Ja nikoli ne dumała, što provincija takaja”. Budynki prytułka byli brydki, vyhladali jak skryni z šaroho kamenia, ale ja znav jich lepi od usioho na sviêti. Iti ode było vsio rômno, što słuchati muzyki.

Ale ja povinion byv skazati što-leń dla Loli. Vona ž nevinovata, što to ne było jeji miêstie. My minuli škołu, kosteł, povernuli v staruju šyroku High Street i v sens peršych dvanadceti liêt moho žytia. Koli b ja siudy ne pryjiêchav, ja b ne viêdav, što toj sens taki môcny, tomu što tyje lita ne byli osoblivo ščaslivy čy osoblivo neščaslivy; to byli zvyčajny lita, ale teper vony voročalisie z zapachom palanych drov, z chołodom, kotory tchnuv uverch od temnych syrych chodnikuv. Mniê zdavałosie, što ja viêdaju, što mene ode schvatiło za sercie. To byv zapach nevinnosti.

Ja skazav do Loli: „To dobra hospoda, i tam, sama zobačyš, ničoho nas ne zatrymaje. Zjimo večeru, vypjemo po kilišku i pôjdemo spati”. Ale najhôrše z usioho było, što ja ciêły čas chotiêv zostatisie odin. Ja siudy ne voročavsie vže kôlko liêt; ja ne miêv poniatija, jak dobre zapometałosie mniê siête miêstie. Rečy, kotory ja zabyv, jak taja kupa pisku, voročalisie do mene, vyklikajučy smutok i nostalgiju. Ja môh by byti velmi ščaslivy siêtoho večera v melancholičny, osiênni sposub, švendajučysie po mjastečku i zbirajučy pôznaki času, u kotorum usiê my šče majemo nadiêju, nezaležno od našoji žaluhôdnosti. Koli b ja vernuvsie siudy šče raz, to ne było b toje same, bo tohdy ode znajšov by vspominki pro Lolu, a Lola zusiêm ničoho ne značyła. My natknulisie na sebe prypadkovo pry bary deń raniêj i spodobalisie odno odnomu. Lola była v poradku, z nijakoju inšoju mniê chutčêj za vsio ne schotiêłosie b provesti ode nôč, ale vona ne pasovała do siêtych vspominok. My povinny byli pojiêchati do Maidenheada. Tože za horodom.

Hospoda była ne zusiêm tam, de ja jijiê zapometav. Vona miêła byti koło ratušy, ale tam zbudovali nove kino z mauretańskim kupołom i kavjarniu, i tam šče stojav garaž, kotoroho ne było za mojoho času. Ja tože zabyvsie pro povorôt naliêvo, pud zabudovany villami zhôrok.

— Ja ne dumaju, što ode była doroha za mojoho času, — skazav ja.

— Za tvojoho času? — spytałasie Lola.

— Ja tobiê ne kazav? Ja ode vrodivsie.

— Ty, musit, maješ ne aby-jakuju potiêchu, pryviôzšy mene siudy, — skazała Lola. — Ty napevno dumav ne raz pro takije nočy jak siêta, koli byv chłopciom.

— Tak, — skazav ja, bo to ne była jeji vina. Vona była v poradku. Mniê podobavsie jeji zapach. Jeji šminka była v dobrum kolorovi. Siête mene nemało koštovało, pjatak dla samoji Loli i potum šče vsiê rachunki, bilety i drynki, ale ja b skazav, što ne menšy hrošy płatiat za takoje v každum inšum miêsti na sviêti.

Ja prystav na počatku tojiê dorohi pud zhôrok. Štoś vorušyłosie v mojôj hołoviê, ale ja ne dumaju, što ja prypomniv by sobiê što, koli b u toj moment zo zhôrka ne zbiêh pohôn diti, rêzko i pronizlivo kryčučy i vydychajučy obołočki pary v moroznum sviêtli huličnoji lichtarni. Usiê vony miêli połotniany torbočki, na nekotorych torbočkach byli vyšyty inicyjały. Vony miêli na sobiê svojiê najliêpšy ubrania i byli trochi nesmiêły. Divčeniatka trymalisie osôbno, jakby zbivšysie v peresliêdovanu čeredku, a jichni vyhlad odrazu navodiv čołoviêka na dumku pro kuśniki, bliskuščy pantofliki i odmiêrane bałamkanie na pjanini. Raptom mniê vsio prypomniłosie: vony byli na lekciji tancia, na kotoru koliś chodiv i ja, u małôm kvadratnum domikovi z pudjiêzdom, obsadžanym rododendronami, u kotory povoročuvałosie poseredini hulici pud horu. Mniê zachotiêłosie mucniêj niž koli-leń raniêj, kob zo mnoju ne było Loli, vona pasovała siudy šče menš, čym uperuč. Ja dumav, što „čohoś brakuje v siêtuj kartini”, i štoś napodobi bolu słabo žarêło na dniê moho môzku.

My vypili po kilka drynkuv za barom, ale vsio šče zostavałosie puv hodiny do toho, koli vony byli zhôdny podati večeru. Ja skazav do Loli: „Tobiê ne chočetsie vołočytisie po siêtum mjastečku. Koli ty ne proti, ja vyskoču na deseť minut i podivlusie na mistia, kotory ja koliś viêdav”. Vona była ne proti. Pry barovi sidiêv tutejšy mužčyna, musit, učytel, kotory až palivsie, kob postaviti jôj drynka. Ja bačyv, što vôn zajzdrostit mniê, što ja pryvjôz jijiê siudy z velikoho horoda tôlko na odnu nôč.

Ja pujšov pud horu. Peršy domy byli vsiê novy. Vony mniê ne podobalisie. Vony skryvali takije rečy jak ohorody i brunki, kotory ja môh pometati. To było tak, jakby čołoviêkovi v kišeni zamokła złožana mapa i jeji časti zlipilisie, i koli vôn potum rozłožyv jijiê, to okazałosie, što propali ciêły obšary. Ale poseredini zhôrka, tam de stojav toj dom, byv pudjiêzd; možlivo, što taja sama staraja dama davała lekciji i teper. Diêti perebôlšujut viêk ludi. Tohdy jôj mohło byti ne bôlš čym trydceť pjať. Ja včuv pjanino. Vona praciovała podług toho samoho rozkładu. Diêti do vuśmi liêt — 18-19 h. Diêti od vuśmi do trynacceti liêt — 19-20 h. Ja odčyniv brônku i pudyjšov kusok u storonu domu. Ja probuvav sobiê prypomniti.

Ja ne viêdaju, što mniê vernuło pameť. Dumaju, što to byli chutčej za vsio oseń, chołod i mokre namerzłe listie, čym pjanino, kotore koliś hrało inšy melodiji. Ja prypomniv tuju diêvčynku natôlko dobre, nakôlko možna prypomniti sobiê jakuju-leń osobu bez fotografiji. Vona była rôk starêjša od mene: jôj mohło byti koło vuśmi liêt. Ja kochav jijiê z takoju siłoju, kotoroji v mene, jak dumaju, ne znajšłosie puzniêj dla nikoho inšoho. U každum razi, ja nikoli ne zrobiv takoji pomyłki, kob posmijatisie nad ditiačym kochaniom. Takoje kochanie tajit u sobiê strašnu nezvorôtnosť rozłuki, bo dla joho ne može byti ščaslivoho zakunčenia. Možna prydumati požary domôv, vujnu i beznadiêjny ataki, kotory dokazuvali b tvoju odvahu v jeji očuch, ale nikoli ženiťbu. Čołoviêk viêdaje bez ničyjeji pudkazki, što ženiťba nemožliva, ale siête viêdanie ničuť ne pomenšuje joho muki. Mniê prypomnilisie vsiê ihry v slipaka na imeninach, koli ja daremno staravsie jijiê złapati, šukajučy opravdania, kob dotknutisie do jijiê i pohovoryti z jeju, ale ja nikoli jijiê ne złapav — vona vse pospiêła zyjti z mojiê dorohi.

Ale raz na tyždeń na protiahu dvoch zimuv ja miêv svoju šansu: ja z jeju tanciovav. Siête tôlko pohôršyło spravu, koli vona skazała mniê na odnôj z ostatnich zimovych lekcijuv, što v nastupnum rokovi bude choditi do starêjšoji grupy (to obryvało naš odiny kontakt). Ja jôj tože podobavsie, ja siête viêdav, ale my ne miêli okaziji skazati siêtoho odno odnomu. Ja chodiv do jijiê na imeniny i vona prychodiła na mojiê, ale my nikoli ne biêhli razom dodomu posli lekciji tancia. To było b divne; ja ne dumaju, što siête koli-leń pryjšło nam do hołovy. Na dorozi zo zhôrka ja dołučavsie do svojich kryklivych i nasmiêšlivych koleguv, a vona do zatiukanoji, pudhanianoji i môcno oburanoji divčeniaťśkoji hromadki.

Mene začało tresti v mhle i ja postaviv svôj kovniêr. Pjanino hrało taneć zo staroho revju C.B. Cochrana. Mniê zdałosie, što ja projšov nemałuju dorohu, kob posli vsioho toho znajti tôlko Lolu. U nevinnosti je štoś, čoho čołoviêk nikoli ne choče stratiti napreč. Teper, koli mene ne choče odna diêvčyna, ja prosto mohu pujti i kupiti sobiê inšu. Tohdy ja ne vydumav ničoho liêpšoho, jak napisati pałkuju zapisku i vsunuti jijiê v paz (nadzvyčajno, jak mniê vsio začało prypominatisie) pomiž ostrakołom i šmygoju brônki. Ja raz skazav jôj pro toj paz i byv pevny, što raniêj čy puzniêj vona vsune tudy svôj palčyk i znajde zapisku. Cikavo, što ja tam napisav. U takôm viêkovi čołoviêk šče ne može dobre vykazatisie, podumałosie mniê. Ale choč vykazuvanie było nevmiêłe, siête ne značyło, što tohdyšni bôl byv menšy od toho, što čołoviêk terpit čas od času teper. Ja prypomniv, jak mnôho dion ja provirav toj paz i vse znachodiv tam svoju zapisku. Potum lekciji tancia oburvalisie. Pravdopodôbno do nastupnoji zimy ja vže pro toje zabyvsie.

Vychodiačy brônkoju, ja podivivsie, čy toj paz tam šče je. Byv tam. Ja vsunuv palcia i namacav, što v tôj schovanci od došču i soncia dosiôl zachovavsie skrutok paperu. Ja vyniav joho i rozvinuv. Potum zapaliv zapałka, drubneńku vspyšku tepła vo mhliê i temnotiê. Ja perežyv šok, zobačyvšy v sviêtli maleńkoho ohońka diko neprystôjny obrazok. To ne mohła byti pomyłka: pud po-ditiačomu nedokładnym rysunkom mužčyny i kobiêty byli mojiê inicyjały. Ale siêty rysunok obudiv menš vspominok, čym obołočki vydychanoji pary, połotniany torbočki, mokre listie čy kupa pisku. Ja ne puznav joho — jakby to było štoś narysovane jakimś vulgarnym čužakom na stiniê v ubikaciji. Mniê prypomnilisie tôlko čystota, siła i muka tojiê žarsti.

Spočatku ja čuvsie rozčarovanym. „U rešti rešt, — ja skazav sobiê, — Lola ne zavelmi vypadaje z siêtoho miêstia”. Ale potum unočê, koli Lola odvernułasie od mene i zasnuła, do mene začało dochoditi rozumiênie hłybokoji nevinnosti toho rysunka. Tohdy ja dumav, što rysuju štoś zo značeniom i hože; neprystôjnosť u obrazkovi ja zhlediv ono teper, koli prožyv trydceť liêt.