Učora ja puv dnia provałandavsie po Kongresovum Centry v Prazi jak korespondent Radiva Svaboda na summiti Europejśkoji Uniji, na kotorum Biłoruś i šče pjať inšych postsoviêćkich deržavuv pudpisali z EU deklaraciju pro započatkovanie tak zvanoho Schôdnioho Partnerstva (Eastern Partnership). Inačej kažučy, Biłoruś narešti začała svoju dorohu do Europy. U Moskviê abo deś nedaleko štoś velikie napevno zdochło :)

Ja byv u siêtum samum budynkovi, jak korespondent Radiva Svobôdna Europa, na summiti v listopadi 2002 roku, koli Europa i ZŠA tože pomenšyli rosijśkie pudvôrko, zaprošujučy Litvu, Łatviju i Estoniju do NATO. Na toj summit velmi chotiêv pryjiêchati prezydent Łukašenka, ale čechi joho ne vpustili. Na siêty summit čechi Łukašenku zaprosili, ale siêtym razom to vôn ne schotiêv pryjiêchati (taki sobiê čeśko-biłoruśki remis). Pravdu skazavšy, nichto Łukašenku v Prazi spicijalno ne čekav, a naadvorôt, usiê davali jomu poniati, što lepi bude, jak vôn ne pryjiêde. I vôn ne pryjiêchav. Poniatlivy čołoviêk.

Summit Europejskoji Uniji, Praha, 7 maja 2009
[1] Benita Ferrero-Waldner	[2] Angela Merkel	[3] Viktor Juščenko
[4] Eastern Partnership — Family Photo	[5] Нет, спасибо	[6] Hańba łukašenkovciam
Foto © Jan Maksimjuk

Biłoruśku delegaciju očoliv peršy vice-premjer Uładzimir Siamaška, razom z jim pryjiêchali šče minister zahraničnych spravuv Siarhiej Martynau i Uładzimir Siańko, biłoruśki ambasador pry EU v Brukseli. My z Juroju Drakachrustom z Biłoruśkoji Słužby Radiva Svaboda daremno staralisie domovitisie na interviju čy to z Siamaškom, čy to z Martynavom šče pered summitom. Jichni sekretarê v Minśku prykinulisie durniami i skazali, što nijakich prośbuv od nas na čas ne dostali. Ale koli my pobačyli, jak biłoruśka delegacija zachovujetsie v Prazi, to my poniali, što chłopciam z Minśka skazali ne puskati pary z rota — Łukašenka, musit, zaboroniv jim odzyvatisie do vsiêch žurnalistuv v Prazi, kob Moskva ne doznałasie, što vony ode robili :)

Odina demonstracija, kotora zobrałasie pered Kongresovym Centrom, była biłoruśka, antyłukašenkovśka. Koli pryjiêchav Martynau, čornym mercedesom z čyrvono-zelonym proporciom, demonstranty začali kryčati „Hańba!” Martynau šmyhonuv z samochodu v dvery centra jak myła zjiêvšy, ale ja pospiêv pstryknuti jomu dva zdymki i odrazu posłav u słužbu, de kolegi čerez para minut postavili jich na biłoruśki sajt Radiva Svoboda. Perša vdača.

Koli pryjiêchav Siamaška, demonstracija vže musiła rozyjtisie. Ale ja z Juroju byli na posterunku. Ja pstryknuv Siamašci zdymok, a Jura pospiêv kryknuti: „Владимир Ильич, чего Беларусь ожидает от саммита?” Siamaška stuliv ušy i poduv što siły do vchodu, a vsiê žurnalisty, jakije stojali po obadvuch bokach dorôžki, kotoroju vchodili polityki na summit, pokotilisie od smiêchu. U Siamaški, jak mniê roztłumačyv Jura, imje i otčestvo takoje ž, jak i v provodyra bolševićkoji revoluciji. Druha vdača.

Na bôlš udačuv my vže ne spodivalisie; ja stojav i, от нечего делать, pstrykav zdymki, to nimećkuj kanclerci Angeli Merkel, to ukrajinśkomu prezydentovi Viktorovi Juščenkovi, jakije, jak i naležyt politykam z klasoju, zatrymuvalisie pered žurnalistami i za dviê-štyry minuty odkazuvali na pjať-šêsť pytaniuv. Jura zapytavsie Juščenku pro joho spotkanie z Łukašenkom naperedodni summitu, i Juščenko odkazav — što vôn škoduje, što Łukašenka ne pryjiêchav do Prahi. Tretia vdača!

Ja posłav zdymki v redakciju, Jura vystupiv po telefoni v žyvôm efiry našoji słužby, rozkazujučy pro siêty drubnici, što ja rozkazuju ode, a potum my stali čekati kuncia posidzenia, na kotore žurnalistuv ne pustili. Z akredytacijoju fotoreportera Biełsatu ja pujšov do sali, de vsie kirovniki delegacijuv miêli zyjtisie, kob zrobiti spôlny zdymok. Dočekavsie. A v mižyčasi mniê pryjšła do hołovy dumka, kob zrobiti interviju z Donaldom Tuskom. Jura ne velmi viêryv, što siête vdastsie, ale oddav mniê svôj magnitofončyk.

Tusk na robiênie spôlnoho zdymka ne pojavivsie, i ja postanoviv poprobuvati ščastia z kažnym, chto mniê narvetsie pud ruku. Narvavsie Javier Solana. I ja zapisav korotkie interviju z jim na temu „Are you happy that Belarus joined the Eastern Partnership?” Četverta vdača!

A potum mniê v hołoviê vže zusiêm zakružyłosie i ja pudyjšov do eurokomisarki Benity Ferrero-Waldner. Vona, jak i Solana, vyhladała na velmi stomlanu, ale — što značyt polityk z klasoju! — dała mniê interviju na tuju samu temu, što i Solana. Nahovoryła mniê, musit, zo dviê minuty. Pjata vdača! Potum okazałosie, sto siêta vdača była połovinista, bo jeji słova čomś na magnitofončyk ne zapisalisie...

A potum ja pudyjšov do łukašenkovciuv. Vony stojali vštyroch, vyhladali sviêžo, i spokôjno mohli prosediti šče odin summit bez švanku dla samoodčuvania i vyhladu. Ja peredstavivsie i poprosiv odkazati na odne-dva pytania. „Нет, спасибо” — počuv ja odkaz. A chaj vas licho :)

Nu, ja rozumiêju, što Łukašenka prykazav jim movčati. Ale naveť koli politykovi nema čoho skazati, to vôn ne povinion odpravlati žurnalista ot tak sobiê...

Poznajetsie odrazu, de Europa, a de šče niê...