Home For Our Children Articles Belles-Lettres Dictionary Audio Files Contact Us Svoja.org on Facebook
Our language, our choice, our fate...
Svoja.org » Belles-Lettres » Šara hodzina abo Ostatni klijent
Šara hodzina abo Ostatni klijent
Click to enlarge...

Agota Kristof

Agota Kristof — play — translated from French by Asia Kondratiuk

Vystupajut:

VONA

VÔN

MUZYKANT

Kvatyra.

Na seredzini stôł i krêsła. Popud ściênami velizne łôžko, paravan, viêšałka, elektryčna piêčka, umyvalka, brudny pumiski, na pudłozi pustyje butelki. Koło łôžka lampka. Hłybiêj — okno, perez jakoje vpadaje žmenia śviêtła z hulicy. Na pravo — dvery. Nikoho nema. Z susiêdnioho pokoju čuci nostalhičnu muzyku.

Scena 1

V jakôj hovorycce pro smerć i pro toje, što šče bude

U zamkovi zachrabuścieŭ kluč. Muzyka hasne. Uvochodzit dama neokreślonoho viêku. Vona vulharno umalovana, jeji vołosy štučny blond, sukienka dopasovana, pantofli na vysokich obcasach, u jakich čuć ide. Na šyji — ściohany futrovy šal, u rucê torebka. Vona kuryt elehancku cyharku.

Za jeju uvochodzit mužčyna: u liêtach, neveliki, čuć ne łysy, u rucê trymaje butelku. Vona zamykaje dvery na kluč, viêšaje torebku na ručcy krêsła, kidaje šal na łôžko, zapalaje lampku. Vôn stavit butelku na stôł, rozdziahajecce i viêšaje płašč i kapeluš na višakovi. Siadaje naprociv łôžka, vyciahaje hrošy z kišeni i rozkładaje jich uvažno na stoliê.

Vona krucicce po pokojovi, połokaje kiliški, stavit dva na stoliê. Potôm siadaje na łôžkovi, znimaje pantofli i rozciraje stopy. Vôn napoŭniaje dva kiliški i prynosit odnoho jôj. Potôm voročajecce do stoła.

VONA: Aj, mojiê stopy... ( Zaciraje ruki.) I mojiê palcy... preč zamerzli.

VÔN: Use tvojiê stopy i tvojiê ruki! Use zamerzšy! A što bude zimoju?

VONA: Navet ne choču dumaci. (Po jakômś časi.) Ode je dobre.

VÔN: Što bôlš treba?

VONA: Pevno što tak. (Pjut oboje.) U tebe... usio ŭ poradku?

VÔN: Što značyt sioje pytanie?

VONA: Ty mene zapytaŭ, niê? Taper moja koliêjka.

VÔN: Nema tvojiê koliêjki.

VONA: A to čom?

VÔN: Tym što to ja płaču. Ty ne maješ prava zadavaci pytania tomu, chto płacit.

VONA: (Pjut.) Daŭno tebe ne było.

VÔN: I što? Može ty mene ždała?

VONA: Nie, ale dumała, čy....

VÔN: Ne treba było dumaci.

VONA: Znoŭ tebe złapali?

VÔN: Złapali? Što značyt złapali?

VONA: Ruku ŭ torebcy?

VÔN: Obchodzit tebe?

VONA: Niê. Doŭho trymali?

VÔN: Što?

VONA: U vienzieniu?

VÔN: Moŭčy! (Pjut.)

VONA: Use, jak doŭho tebe nema, ja dumaju, što ty abo ŭ vienzieniu, abo ne žyveš. I znaješ što, jak by ty ŭmer, nichto b mniê navet ne pryšoŭ skazaci...

VÔN: I ty b ždała mene štovečur. Ty b chodziła šukaci mene do baru, voročałasie b na rôh hulicy... Nad ranom ty była b zmučana i voročałasie b do chaty. Ale ne mohła b zasnuci. (Rozmaryŭšyś.) Ty b odčyniała okno i dziviłaś na hulicu. Ty b słuchała, čy chto ne ide po hulicy, po korydorovi. Ty b šukała čohoś, što prypomniło b mojiê žesty, tyje, koli skidaju płašč. Ale ja ničoho ŭ tebe ne zabyŭ. (Po jakômś časi.) Po ŭzychodzi sonca, ty zamykaješ okno, lahaješ spaci. I tak liêtami, každy deń.

Čuci muzyku z susiednioho pokoju. Kilka neŭdanych akorduŭ, jak płač, jaki perechodzit u komičnu hikaŭku.

VONA: (Teatralno.) I odnoho večoru cišyna bude čorna jak samotny ohorody času, koli my byli dzicima; i odnoho večoru miêsec perejdecce po dachach horoda; inšym razom viêcior vorvecce perez odčyniane okno, prynosiačy zapach mokroji zemliê; i odnojiê nočy došč bude biciś o šyby i mniê bude zdavaciś, što to mojiê vłasny ślozy. I nastanut zimovy nočy z płatkami śniêhu virujučymi vokruh lichtarni; tyje nočy budut najstrašniej samotny, bo prynesut mnie peŭność u tvojôj smerci.

VÔN: (Chutko vycirajučy ślozy palcom.) Tak bude ciahnuciś liêtami.

VONA: My ŭviêryli ŭ sioje. Ne treba płakaci. Ty šče ž žyveš.

VÔN: Što? Što ty kažeš? Ja musit-ka za mnôho vypiŭ. (Pje znoŭ.)

VONA: To od sioho zaležyt, što z nami bude.

VÔN: Što? Ty skazała „z nami”?

VONA: Tak skazałoś. Ne podumaŭšy.

VÔN: Lepi bude, jak začneš dumaci.

VONA: Taper sama ŭže ne znaju, o čôm maju dumaci.

VÔN: Što z nami bude.

VONA: Normalno ja ne povinna dumaci o siôm.

VÔN: Normalno ty povinna dumaci o čôm?

VONA: O čôm? O ničôm. Normalno nichto mene ne prosit dumaci.

VÔN: A što tebe prosiat?

VONA: Štoś inše.

VÔN: Čom?

VONA: Čom? (Pjut.)

VÔN: O čôm my ŭperuč hovoryli? Ja zabyvsie, što tebe pytaŭ.

VONA: Ty mene štoś pytaŭ?

VÔN: Raniêj, ale taper zabyŭsie.

VONA: A! Ty tože?

VÔN: Prypomniŭ!

VONA: Dobry znak.

VÔN: Zda...jec...

VONA: Ne može byci! Navet raniêj ty nikoli ne prypominaŭ. A što hovoryci taper, koli ty taki zniščany...

VÔN: Ścichni narešci. Z-za tebe znoŭ zhubiŭ dumku!

VONA: Ja ne na toje same.

VÔN: Niê, niê, ne na toje same. Jak use.

Scena 2

Scena nožôŭ.

Vôn podymajecce. Pomału, vyciahaje noža z kišeni. Odčyniaje joho, pryhladajecce. Tanečnymi krokami podchodzit do łôžka, podymaje noža vysoko.

VONA: To na mene?

Muzyka. Kilka korotkich akorduŭ, môcnych i dramatyčnych. Vona kryčyt.

VÔN: Što z toboju?

VONA: Ja perelakałaś.

VÔN: Moho noža?

VONA: Niê. Muzyki

VÔN: Jakoji muzyki? Ja žadnoji muzyki ne čuŭ. (Opuskaje noža i smutno dzivicce na joho). A môj nôž?

VONA: Što tvôj nôž?

VÔN: Ne boišsie joho?

VONA: Čom by miêła bojaciś?

VÔN: Bo vôn rêže.

VONA: Usiê nožê rêžut. Jakby ja jich usiêch bojałaś... to i chliêba ne kroiła b.

VÔN: Śmiješsie?

VONA: Niê, prosto staviu sobiê pytania.

VÔN: O mnie?

VONA: O nožach. Čom by ja miêła jich bojaciś?

VÔN: Bo to smerć... albo štoś takoho. Sioho ne boišsie?

VONA: Jak tak choč znaci... bojuś. Hovorym daliêj.

VÔN: Ne tak.

VONA: A jak?

VÔN: Ne znaju… Inačej.... Vydumaj što-leń!

VONA: Mniê chočecce spaci.

VÔN: Perestań vydurniaciś. Pi! (Napoŭniaje kiliški, pjut). Vydumuj što-leń!

VONA: Što vydumaci?

VÔN: Aby-što! Aby-što! Vydumovuj!

VONA: Nu dobre, ne nervujsie. Vydumovuju.

Scena 3

Uzychôd sonca ŭ svojôj słavi

VÔN: Dobre, začynaj!

VONA: (Šukajučy słôŭ.) Uvečory, zachociełoś mnie spaci... Rano tože, zreštoju. (Vstaje i ide do łôžka.) Praŭdu kažučy, mniê ŭse chočecce spaci.

VÔN: To ŭsio? (Podnimaje noža.)

VONA: Niê, niê. Časom miêła tože sny. Ale taper uže ne zdarajecce.

VÔN: Taper niê? Ja choču, kob tobiê śniłoś taper, maryłoś!

VONA: Ja ne mohu tak na zahad.

VÔN: Možeš, bo jak niê... (Znoŭ podnimaje noža.)

VONA: Nu dobre ŭže, dobre. Pro štoś zamaru.

VÔN: Štoś praŭdzivoho?

VONA: Tak. Prynamsi štoś blizkoho realności.

VÔN: Ja ne choču nijakoji realności.

VONA: O jak ty mene mučyš. Tohdy štoś bližšoho marom.

VÔN: Marom o čôm?

VONA: Ne znaju. Ja ne maru o tôm, čoho choču.

VÔN: Može, ale ty maješ maryš o tôm, čoho ja choču.

VONA: (Oburana.) To tak? Ja maju maryci o tôm, čoho vôn sobiê zachoče!

VÔN: Mar o nas. O tobiê i o mniê.

VONA: To perejde ŭ odčaj.

VÔN: To značyt?

VONA: Pytajuś sebe, što to nam dast.

VÔN: Use možeš poprobuvaci.

VONA: Nu dobre. (Zapluščuje očy.) Ja je na horê i vony mene...

VÔN: A ja?

VONA: Tebe šče ne baču... I vony mene gvałciat.

VÔN: Zobač mene zaraz, bo jak niê... (Podnimaje noža.)

VONA: Koli maje byci „bo jak nie”, to ja ŭže tebe baču. Ty mene ratuješ.

VÔN: Velmi dobre!

VONA: Ty podbihaješ, prohaniaješ jich, obnimaješ mene... Sonce podnimajecce ŭ svojôj słavi.

VÔN: Velmi dobre.

VONA: To prosto cudoŭne. ( Prysynaje zmorana.)

VÔN: Całkom nekiepsko. Što stanecce potôm? (Podnimaje hołos.) A potôm?

VONA: (Podskakuje z prosonu.) Po čôm?

VÔN: Jak podnimuś u mojôj słavi...

VONA: Ty? U tvojôj słavi?

VÔN: Nu, ty tak skazała.

VONA: Musiła pomyliciś.

VÔN: Radžu tebie ne pomyliciś šče raz.

VONA: Niê? Nu dobre. Tohdy sonce ŭstaje pomału, tyje ŭtekli, ty podchodziš do mene i sam mene gvałciš.

VÔN: To ne toj son!

VONA: Pevno što niê, ty velika kupo hnoju.

VÔN: To tvojiê ostatnie słovo?

VONA: To mojiê ostatnie słovo.

Scena 4

Neobniatnoho smutku

VÔN: Na, napiś šče.

VONA: Ne budu ž pici do zaŭtra. (Po jakômś časi). To je neobniatno smutne.

VÔN: Pry čôm ode smutok?

VONA: Často hovorycce „neobniatny smutok”. Fajno skazane.

VÔN: (Pud nosom.) Velmi śmiêšne.

VONA: Tak jak i tvôj nôž.

VÔN: Koliś tebe napraŭdu zarêžu..

VONA: Ty ŭže daŭno tak hovoryš.

VÔN: Koliś sioje zrobiu.

VONA: (Kryčyt.) Taper sioje ŭže ničoho ne zmiênit. Treba było zrobici sioje raniêj, daŭno tomu!

VÔN: Čom raniêj?

Chtoś môcno stukaje ŭ dvery.

MUZYKANT: Pół tonu ciszej! Błagam was!

VONA: Raniêj sioje zminiło b mnôho spraŭ. Taper vono ŭže ne maje nijakoho značenia.

VÔN: To praŭda, što zapôzno. Taper sioje ŭže nic ne pominiaje.

VONA: Niê. Ostałoś tôlko joho zamknuci i schovaci ŭ kišeniu.

VÔN: Škoda było b. Zreštoju, ja ne mohu hovoryci bez moho noža.

VONA: To praŭda.Ty use maješ joho pry sobiê, tvoho noža. Jak tôlko mohu sobie prypomnici, ty ŭse joho mieŭ. I ty ŭse chocieŭ mene zabici. (Po jakômś časi.) Ty ŭže koli-leń jim pokorystaŭsie?

VÔN: Pokorystaŭsie? Jak to?

VONA: Ja pytała sebe, čy... Značyt, ty joho trymaješ ono na mene?

VÔN: (Z čułościeju.) Pevno, što tôlko na tebe.

VONA: To miło, velmi miło. Połožy joho na stoliê, kob my mohli do joho lepi pryhlanuciś.

VÔN: Tak-o?

VONA: Tak dobre. Vôn hožy.

VÔN: Nu, to hožy nôž. Ja velmi joho lubiu.

VONA: Ja tože, škoda što joho nikoli ne ŭžyvali.

VÔN: Škoda, ale tak to ŭže je. (Po jakômś časi.) Hovorycce, što nikoli ne pôzno...

VONA: Hovorycce tôlizno rečy.

Scena 5

Dziêci

Vôn i vona pjut. Odhołos krokuŭ na korydorovi. Čuci ludzi, jakije perechodziat. Śmiêch kobiêt.

VONA: Ja maju troje dzici.

VÔN: Vydumovuješ.

VONA: Vony ne mojiê.

VÔN: U takôm vypadku ty jich ne maješ.

VONA: Vłaśnie što maju.

VÔN: Nic ne rozumiêju.

VONA: Ja maju troje dzici. Ja jich urodziła dla kohoś inšoho.

VÔN: Jak to? Pošto?

VONA: Poprosili mene. Chyba jich žônki ne mohli miêci dzici.

VÔN: Jak vony nazyvaliś?

VONA: Chto?

VÔN: Tvojiê dziêci?

VONA: Ne znaju. Ne znaju navet, čy to byli chłopcy čy dzivčata. Zabrali jich odrazu. Ne pokazali jich mniê.

VÔN: De vony taper?

VONA: Ne znaju. Nikoli neznała. Taper vony ŭže peŭno veliki.

VÔN: Što to dla tebe tohdy značyło?

VONA: Velmi dobre płacili.

VÔN: Ty mniê nikoli o siôm ne hovoryła.

VONA: Pošto mieła b hovoryci?

VÔN: Ty mniê łžeš, niê?

VONA: Łhu.

VÔN: Nu ale čom troje? To byli trojački, čy jak?

VONA: Niê, vony rodziliś što kilka liêt. Płakali... jak z mene vychodzili... zabrali jich od mene.

VÔN: Ha, ha! Chyba tobie sioje pryśniłoś!

VONA: Zamkniś!

VÔN: Šce roskažy, jak...

VONA: Ničoho ne roskažu. Vyjdzi!

VÔN: Usiê tvojiê mary...

VONA: Mojiê mary? Usiê majut svojiê mary.

VÔN: Značyt... to ŭsio?

VONA: (Kryčyt.) Usio! Nic bôlš ne bude, zabi mene!

VÔN: Što? Nožom?

Čuci kroki koło dvery. Chtoś stukaje.

Scena 6

Son o kochaniu

MUZYKANT: Zamknijcie się! Zamknijcie się. Nie wytrzymam!!!

VÔN: Što z jim?

VONA: Z kim?

VÔN: Tvojim muzykantom.

VONA: Jak use.

MUZYKANT: Otwórzcie! Otwórzcie mi! (Ciahne za klamku, potem odychodzit.)

VONA: Ja zmučyłaś. Ne znaju, čom šče hovoru. Chyba z pryvyčki.

VÔN: Niê, kob mohčy mene spotkaci.

VONA: Kob tebe spotkaci, ja maju mojiê mary.

VÔN: Tvojiê mary? To bôlš na mene ne złuješ?

VONA: Niê. Daj mniê ruku.

VÔN: Pošto?

VONA: To pomohaje.

VÔN: Ne velmi mniê sioje podobajecce.

Vôn siadaje koło łôžka na pôdłozi. Bere jijiê za ruku.

Čuci korotki ŭryvok muzyki, fałšyvy nuty, potem hołos skrypki rozbivanoji o ścinu.

VONA: Je śviato... Idem po hulicy, ty i ja... Ja tebe kochała. My išli razom po hulicy śviatom.

VÔN: A potôm?

VONA: Potôm? (Po jakômś časi.) Ja zhubiła tebe ŭ natoŭpi ludzi. Šukaju tebe. Na kunciovi hulicy je bar. Vchodžu. Ty tam, hraješ u karty.

VÔN: Lubiu hraci ŭ karty.

VONA: Ty na mene ne dzivišsie i ja vychodžu. Ja ne lubiu hraci.

VÔN: My povinny byli žyci razom.

VONA: Potôm ja je ŭ tvojich obdymkach. Lude nas minajut. Ty pokazuješ jim, kob mene zbudzili. Ty sterežeš mojiê sny.

VÔN: Ale ty i vydumała! Jak by ja ne miêŭ nic liêpšoho do roboty śviatom! (Vstaje, ide naliêci sobiê kiliška.)

VONA: Zemla zakidana brudnymi paperami i pobitymi butelkami. Padaje došč. Śviêtła po śviaci pryhasli. Nastaje šara hodzina pered uzychodom sonca. Pjany mužčyna, jak košmar, ide po mertvuj hulicy. Ide pud doždžom, płače i kliče kohoś, zakidajučyś od vina, rozpačy i zmučania, padaje na schôdkach prypadkovoho domu i svojeju chvoroju hołovoju bjecce ŭ dvery, dvery zamkniony naŭse z-za nemožlivoho kochania. (Po minuci). I vôn bjecce, bjecce...

Čuci vystrył z pistoleta, potôm cišyna. Vôn, zasłuchany ŭ rozkaz, podryvajecce.

VÔN: Što to?

VONA: Ničoho. Nikoli ne traplaje ŭ sebe. (Vona bere lusterko ze stolika i pryhladajecce sobiê.) Mušu zajści zaŭtra do fryzjera. Strašno, jak sieji vołosy žoŭciêjut.

VÔN: Normalno, jak čołoviêk starêje, vołosy siviêjut, a ne žoŭciêjut.

VONA: Tož to farba.

VÔN: Ty farbuješ vołosy?

VONA: A ty dumaŭ, što ja blondynka?

VÔN: Ne znaju. Nikoli ne zadumoŭvaŭsie.

VONA: Ja napreč zabyła kolor mojich vołosôv. Jichni pravdzivy kolor. Zdajecce... byli bronzovy... jak była mołodaja.

VÔN: Ty? Ty koliś była mołodaja?

Scena 7

Mołodaja dziêvčyna i horod

VONA: Jak była mołodoju dziêŭčynoju, velmi lubiła chodzici po hulicach horoda.

VÔN: Ty ŭže tohdy chodziła po hulicy?

VONA: Ja ne mohła ŭsedzici ŭdoma večorom. Vychodziła na hulicu i stavałaś ofjaroju.

VÔN: Ne perebôlšuj.

VONA: Maješ racyju. Ja chodziła po hulicach, prosto tak.

VÔN: I taper tože chodziš po hulicach.

VONA: Chodžu, ale taper je zusiêm inačej. Taper uže ne bojuś, što mene zgvałciat.

VÔN: A čoho ty bojišsie?

VONA: Čoho mohła b šče bojaciś?

VÔN: Što zgvałciat tvoju dušu.

VONA: Dušu? Ja davno ŭže zabyła, što to takoje.

VÔN: Tvojiê baćki nic ne kazali, jak ty vychodziła z chaty?

VONA: Chto tobiê skazaŭ, što ja miêła baćkôŭ?

VÔN: Normalno, usiê majut baćkôŭ. A što, ty ne miêła?

VONA: Miêła. Ale mohła b byci naprykład z siročoho domu.

VÔN: Peŭno što mohła b. I... tvojiê baćki puskali tebe chodzici večorom po hulicy?

VONA: Vony ničoho ne znali. Albo jich ne było, albo spali pjany... Ja miêła mnôho mohčymości.

VÔN: Rozumiêju. Ty chodziła sobiê i bojałaś, što tebe zgvałciat.

VONA: Ne do kuńca. Tak velmi to ne bojałaś.

VÔN: Rozumiêju. I zgvałcili tebe?

VONA: Ne do kuńca i ne na hulicy. Na hulicy ja była samaja.

VÔN: Samaja? Uže tohdy ty lubiła byci samaja?

VONA: Uže tohdy. Ja lubiła hulicu, cišynu, strach. Lubiła tože nožê. Uže tohdy ždała tebe. To tam najlepi o tobiê maru, tam, na hulicy, po jakôj chodziła, jak była mołodoju dziêŭčynoju. U inšum horodzi, u inšum krajovi. Hulica była šyroka, po bokach stojali małyje biêły chatki i velizny kaštany. Na počatku liêta tyje dereva vypłakuvali biêły ślozy. Biêłych płatkuŭ napadało tak mnôho, što ja ne čuła svoich krokuv, jak po jich stupała. (Vona zapluščuje očy.) Idu tam, bihu, lohka jak tyje płatki, u biêłuj sukiency, a mojiê temny vołosy hulajut na viêtrovi. Na kuńcovi hulicy ty mene ždeš.

VÔN: (Ubivajučy nôž u stôł.) Nepraŭda!

VONA: (Odpluščujučy očy.) Ne chočeš?

VÔN: Niê! Mene tam ne było! Ja nikoli ne byŭ u tôm horodzi. Ty joho vydumała, joho nema. Jak ja tebe poznaŭ, tvojiê vołosy ŭže byli blond. (Opuskaje hołovu, može płače.)

VONA: Ne treba zazdrościci.

Vona ŭstaje, ide do stoła, napoŭniaje svoho kiliška i prytulaje hołovu mužčyny. Za ścinoju čuci, jak strojicce skrypka.

Scena 8

Złôść i łaska

VÔN: (Chitajučy hołovoju.) Ne choču kochania.

VONA: (Siadajučy koło joho na susiêdnium krêśli.) Ne bôjsie. Ja šče nikoli nikoho ne kochała.

VÔN: Navet mene?

VONA: Tebe?? Čom tebe? Ty dzivišsie časom u lusterko?

VÔN: Znaju... Tohdy skôl tvojiê mary?

VONA: Mojiê mary… To ne za jich ty mniê płaciš?

VÔN: Płaču, kob ty do mene hovoryła.

VONA: Hovoryła, bo moje ciêło ŭže tebe ne cikavit. Zastaroje. Jak ja była mołodaja, kupovali moje ciêło. Taper probujut kupici mojiê mary, moju dušu. Ale dušê ne možna kupici.

VÔN: Ty ž jijiê ne maješ.

VONA: Dokładno. Usio dobre zrobiane.

VÔN: Ty je ciêła złaja. Ja nikoli bôlš ne prydu. Každy raz ty mene rozčarovuješ. Uže tohdy, jak ty była mołodaja, ty mene rozčarovuvała tvoim ciêłom.

VONA: A ty dumaješ, što ty byŭ taki nezvyčajny?

VÔN: Ja ne musiu byci. Ja płaciŭ. To ty miêła staraciś.

VONA: I taper tože ono ja maju staraciś! Maju maryci!

VÔN: Bo to ja płaču.

VONA: Dzisiaj pominiajemsie. Dzisiaj ja tobiê płaču. (Bere hrošy ze stoła i kidaje jich jomu ŭ tvar. Potem chvataje za noža.) I to ja dziś trymaju noža. Hovory! Mar! Rozkazuj! Vydumuj!

VÔN: Zdurêła!

Vona zachodzit joho od zadu i pryciskaje jomu noža do horła.

VONA: Nu čom ty mene raniêj ne zabiŭ? Čoho ždaŭ? Čom ne zabiŭ dvacceć abo trycceć liêt tomu? Čom pokinuŭ mene starêci? Tvojiê hrošy! Potrêbny vony mniê! Maju jich sto razy bôlš niž ty, biêdny złodzij. To tvoho noža ja chociêła, tvoho hožoho noža na mojôm biêłôm horli, jak była šče mołodaja. Taper tvoja koliêjka. Rozkazuj! Rozkazuj tvojiê mary!

VÔN: (Hovoryt chutko, perelekany.) Ja nikoli ne maru. Ale dumaju o tobiê ciêły čas. Od trycceci liêt, dumaju o tobiê. Jak ne prychodziu čaściêj, to tomu što ne miêŭ hrošy. Prychodziŭ ono tohdy, jak mieŭ hrošy, mnôho hrošy. Kob tebe oślipici... Reštu času umiraŭ z zazdrości, dumajučy o inšych, o tych usiêch, jakije perechodzili miždu tvoimi nohami. Ja umiraŭ z zazdrości, ale nikoli po sobiê ne pokazaŭ. Znaŭ, što ne mohu tebe miêci ono dla sebe. Koli b štoś bôlšoho ŭdałosie, to može... Ždaŭ... Taper uže ne ždu. Ja skônčany. Jak šče do tebe prychodžu, to ŭže ne dla tvoho ciêła, tôlko... kob ne byci samomu, use samomu... Tôlko kob pobyci z toboju trochu, dziviciś na tebe, słuchaci jak hovoryš... Ale i taper ty mene mučyš… Jak ty mene mučyš! Robiš mene zazdrosnym tvojim łhaniom, tvojimi dzicima, tvojimi fałšyvymi marami. (Łapaje za noža i perejmaje kontrolu.) Jak ty mene perelakała, kurvo!

VONA: (Siadaje na łôžkovi i ŭśmichajecce.) To tak, kob pominiaci trochu klimat. Skažy, sim razom mieŭ až zanadto za svojiê hrošy.

VÔN: Ty bačyš mene ostatni raz i ja tvôj ostatni klijent. Ruku dam, što bôlš ne maješ, što? Tôlko ja šče prychodžu.

VONA: Čom by ty mieŭ byci ostatni? Ne tôlko ty znaješ mene od trycceci liêt. Inšy tože prychodziat pohovoryci hodzinku abo dviê.

VÔN: (Zrezygnovano.) Navet sioje... jijiê reštki, zhrybiêłe ciêło, etyličny rozkazy, jijiê starość, navet jijiê starość mušu dzilici z inšymi.

Čujem muzyku, jakaja jakby „vahajecce”.

VÔN: O, to vôn šče žyve?

VONA: Čom by mieŭ ne žyci? Słuchaj. Toje, što ty ŭperuč skazaŭ pro hrošy... Ty môh prychodzici i tohdy, jak jich ne miêŭ. Ty môh prychodzici, koli ono chocieŭ. Ja tobiê jich dała b, hrošy.

VÔN: Šče čoho! I vona nazyvaje sioje kochaniom. Dziakuju, maju svôj honor. Može ja i złodzij, ale ne sutener. Ja za svojiê kurvy ŭse płaciŭ! (Składaje hrošy porozkiduvany po stoliê.)

VONA: Ale taper, jak prychodziš ono pohovoryci, ne musiš prynosici hrošy. Ty môh by prychodzici čaściêj, navet štodeń...

Muzyka stajecce bôlš i bôlš „upeŭniona”.

Scena 9

Provokacyja

VÔN: Štodeń? Napraŭdu? Može môh by i pryści žyci ode?

VONA: Niê, ne ode.

VÔN: Ne ode. Ale za tvojiê odłožany hrošy ty mohła b kupici neveliku chatu na jakôjś spokôjnuj hulicy, de nichto tebe ne znaje. Niê?

VONA: Mohła b...

VÔN: Ty mohła b napraŭdu? I ty b bôlš ne malovałaś i ne farbovała b bôlš vołosuŭ?

VONA: Ne farbovała b.

VÔN: Ty b zapletała tvojiê sivy vołosy ŭ kok i nosiła b sukienki ŭ dyskretnych kolorach? (Vona kivaje hołovoju. Začynaje prysynaci.) I ty by bôlš ne nakładała butuŭ na vysokich obcasach i ne malovała by pazurôŭ na čyrvono? (Vona kivaje.) I ty b varyła, myła miski, pratała b, u toj čas jak ja prycinaŭ by ružy ŭ horodzi? (Vona prytakuje.) I ty b bôlš ne vypivała, ne kuryła b i ne chodziła b samaja po hulicy? (Vona prytakuje.) I my b lahali spaci rano, a ŭ nedzielu po obiedzi našy ŭnuki prychodzili b nas odviêduvaci? Tak? (Vona prytakuje.) Što?! Tak?

VONA: Tak.

VÔN: Ty skazała „tak”?

Muzyka počynaje „durêci”.

VONA: (Podskakuje obudžana.) Što? Chto? A, ty šče ode? (Odvoročujecce plečyma i zasynaje.)

VÔN: My mohli b tože pujści do cerkvy, čas od času, jak uže o tôm hovorym.

Vôn dzivicce ne jijiê, vona ne odkazuje.

Scena 10

Rozvitanie ze złodzijom

Vôn składaje noža, chovaje joho ŭ kišeniu. Ustaje i podchodzit do łôžka. Dzivicce na jijiê. Vona ne vorušycce. Potem dzivicce na jijiê torebku, što na ručcy krêsła. Bačačy, što vona śpit, vynimaje plik hrošy, ličyt jich. Vona budzicce, dzivicce na sioje i znoŭ odvoročujecce do ściny. Vôn kłade hrošy sobiê ŭ kišeniu. Vahajecce. Vyciahaje jich nazad z kišeni i kłade odzin banknot na stoliê (z tymi, jakije jôj zapłaciŭ). Poradkuje jich i ličyt. Reštu kłade ŭ kišeniu. Ide do dvery, bere svôj płašč i kapeluš. Odčyniaje klučom dvery. Potôm voročajecce i hasit lampku. Je šara hodzina same pered uzychodom sonca. Słaboje śvitanie ŭpadaje perez okno.

VÔN: (Dziviačyś na dvôr, ironično.) Uzychôd sonca ŭ svojôj słavi!

Vychodzit laskajučy dveryma, jakije, nezamkniony, vahajucce tudy-siudy na zanaviêsach.

Scena 11

Kunec historyji

Muzyka, uvôlniona od čaruŭ nočy, napoŭniaje pokuj. Uvochodzit myzykant, hrajučy na skrypcy. Zatrymoŭvujecce poseredzini sceny, bačym joho vysoku i chuduju sylvetku, jakaja odbivajecce ciêniom na oknovi. Vona podnimajecce obudžana, podpirajecce na łôkciovi i dzivicce na joho.

Vôn kłade svoju skrypku i smyčka na stoliê, vyciahaje pistoleta z kišeni, cylaje ŭ jijiê i strylaje. Vona padaje na łôžko.

Kurtyna opadaje odrazu.

PDF for printing » Click the icon to download...
Agota Kristof — play — translated from French by Asia Kondratiuk, Šara hodzina abo Ostatni klijent
2007-11-18, 22:25
EPUB for e-book/Kindle readers » Click the icon to download...
Agota Kristof — play — translated from French by Asia Kondratiuk, Šara hodzina abo Ostatni klijent
2007-11-18, 22:25