Ruža dla Emily - Svoja.org

Koli panna Emily Grierson umerła, na jeji pochorony zyjšłosie ciêłe miêsto: mužčyn pryveło štoś napodobi považania i sympatyji do zvalanoho monumentu, a kobiêt najperuč cikavosť, kob pobačyti z serediny dôm, kudy prynajmi liêt deseť ne stupała ničyja noha, jak ne ličyti staroho słuhi, kotory byv odnočasno sadôvnikom i kucharom.

Veliki kvadratovy dôm z puvtoracalovych dosok zo slidami koliśnioho biliênia, ozdoblany v lohkodumnum stylovi simidesiatych liêt kupołami, spičakami i balkonami z zavituškami, stojav na hulici, kotora koliś ličyłasie najbôlš eleganćkoju v našum miêsti. Ale potum zjavilisie garažê i pradiêlni bavovny i vyhnali z siêtoji okolici naveť najbôlš šanôblivy siêmji; ostavsie tôlko dôm panny Emily, kotory vperto i kokiêtlivo butviêv sered vozôv z bavovnoju i benzinovych stacij, rêžučy očy, jak i vsio inše kruhom. I teper pryjšov čas dla panny Emily dołučytisie do peredstavnikôv tych šanôblivych siêmjuv, kotory ležali na zarosłych cedrami mohiłkach sered viêdomych i anonimnych sołdatuv federalnoho i konfederaćkoho vôjśka, pohibłych u bitvi koło Jeffersonu.

Jak šče žyła, panna Emily uosoblała tradyciju, dovh i staranie, i svoho rodu obovjazok, jaki miêsto unasliêduvało od 1894 roku, koli burmistr Jeffersonu pułkovnik Sartoris (toj samy, kotory ukazom zaboroniv murynkam vychoditi na huliciu bez partucha) osvobodiv jijiê od płatiênia podatkuv — od dnia smerti jeji baťka navse. Panna Emily ne pryniała b dobročynnosti, tomu pułkovnik Sartoris vydumav zamotanu historyju, nibyto baťko panny Emily koliś pozyčyv miêstovi hrošy, i oddati jich takim sposobom było dla miêsta najbôlš zručno. Vydumati takoje môh tôlko čołoviêk pokoliênia i składu rozumu pułkovnika Sartorisa, i tôlko kobiêta mohła siêtomu poviêryti.

Ale koli miêstom stali kirovati lude nastupnoho pokoliênia, z bôlš spuvčasnymi idejami, siêty dohovôr vyklikav pevne nezadovolenie. U peršy deń novoho roku vony vysłali jôj trebuvanie zapłaty podatku. Nastupiv luty, ale odkazu ne było. Vony napisali jôj oficijalne piśmo z prośboju v zručny dla jijiê čas pryjti do bjura šeryfa. Čerez tyždeń burmistr napisav jôj sam, proponujučy pryjiêchati do jijiê abo vysłati po jijiê automobil, i otrymav odkaz na listkovi paperu davnioho formatu, napisany tonkim kaligrafičnym počyrkom i vyblakłym čorniłom. Suť odkazu była v tôm, što panna Emily davno vže ne vychodit z domu; do piśma było pryłožane podatkove trebuvanie bez jakoho-leń tłumačenia.

Było sklikane spicijalne posiêdžanie horodśkoji rady. Do panny Emily pryjšła delegacija i postukała v dvery, začyniany dla odviêdnikuv liêt vôsim abo deseť tomu, koli vona perestała davati lekciji malovania na porcelani. Stary muryn upustiv jich do temnovatych siênciuv, skôl schody veli naverch, u šče bôlšu temnotu. Potychało pylavoju i zapuščanostieju, duch byv syry i zatchły. Muryn zavjôv jich do salonu, zastavlanoho tiažkimi, obobitymi skôroju meblami. Koli muryn odkryv žaluzyji odnoho okna, vony zobačyli, što skôra połopałasie; koli vony siêli, nad jichnimi stehnami linivo pudniałasie lohki krupinki pylavy i pomału zakružylisie v odinum sonečnum promeni, jaki probivsie do pokoja. Pered kominkom, na štalugach pokrytych potemniêłoju pozołotoju, stojav pastelovy portret baťka panny Emily.

Vony vstali, koli vona vujšła, opirajučysie na hebanovu pałku z guloju potemniêłoho zołota — nizka, gruba kobiêta, usia v čornum, z zołotym linciužkom, kotory spuskavsie do jijiê taliji i znikav za pojasom. Vona była osoboju drôbnoho tiêłoskładu i tonkoji kosti — same tomu toje, što v kohoś inšoho možna było b nazvati povnotiêłostieju, u jijiê vydavałosie otłustiêniom. Jeji tiêło vyhladało nabrakłym i rozdutym, jakby proležało neviď-kôlko v stojaščuj vodiê, i miêło mertvo-bliêdny odtiênok. Jeji očy chovalisie v tłustych fałdach jeji licia, podôbny do uhiêlčykuv, uvotknutych u hrudu tiêsta, i peresovuvalisie z odnoho tvaru na inšy, koli vony vykładali jôj, z čym pryjšli.

Vona ne poprosiła jich siêsti. Stojała v dverach i spokôjno słuchała, poka toj, chto hovoryv, ne zbivsie i ne zatich. Tohdy vony včuli tykanie nevidôčnych časôv na kunciovi linciužka.

Jeji hołos byv suchi i chołodny: „Ja ne płaču podatkuv u Jeffersoni. Mniê siête vytłumačyv pułkovnik Sartoris. Odin z vas môh by zahlanuti v horodśkije papery i zaspokojiti svoju cikavosť”.

— Ale ž my tak i zrobili. My — horodśkije vłady, panno Emily. Vy ne otrymali piśma z pôdpisom šeryfa?

— Tak, ja štoś tam otrymała, — skazała panna Emily. — Vidno, vôn vvažaje sebe za šeryfa... Ja ne płaču podatkuv u Jeffersoni.

— Bačyte, u horodśkich zapisach siête nihde ne zhadujetsie. Nam dovedetsie...

— Idiête do pułkovnika Sartorisa. Ja ne płaču podatkuv u Jeffersoni.

— Ale ž panno Emily...

— Idiête do pułkovnika Sartorisa. (Pułkovnik Sartoris byv pokojnikom uže čuť ne deseť liêt.) Ja ne płaču podatkuv u Jeffersoni. Tob! — U dverach zjavivsie muryn. — Provedi siêtych panôv do vychodu.

Takim sposobom vona jich peremohła, u piêšum i kônnum šychtovi, jak trydčeť liêt tomu vona peremohła jich baťkôv, koli vyjšła sprava zapachu. Toje było dva roki posli smerti jeji baťka i nezadovho posli toho, jak jeji kochany — usiê my dumali, što vony povinčajutsie — kinuv jijiê. Po smerti baťka vona velmi rêdko vychodiła z domu; posli toho, jak pujšov ženich, lude i naohuł perestali jijiê bačyti. Horodśkije damy kilka razy odvažylisie postukati, ale jich ne vpustili, i odinoju pôznakoju toho, što v domi išło jakojeś žycie, byv muryn — tohdy šče mołody čołoviêk — kotory časom pokazuvavsie na hulici z korzinoju na zakupy.

— Čy mužčyna — jaki b vôn ne byv — zdatny vderžuvati poradok na kuchni? — kazali damy; tomu, koli pojavivsie zapach, vony ne byli zdivovany. To była šče odna vjaź pomiž vulgarnym tłumnym sviêtom i vyvyžšanymi nad jim mohutnymi Griersonami.

Susiêdka panny Emily poskaržyłasie burmistrovi, vusmidesiatiliêtniomu sudijiê Stevensovi.

— Ale čoho viête od mene chočete, madam? — zapytavsie vôn.

— Pošliête jôj zapisku, kob perestała, — skazała kobiêta. — Čy v nas nema vže prava?

— Nu, tut nema takoji potreby, — skazav sudija Stevens. — To, vidno, už abo ščur, zabity jeji murynom na pudvôrku. Ja pohovoru z jim.

Nastupnoho dnia vôn otrymav šče dviê skarhi, odnu od mužčyny, kotory protestovav velmi delikatno.

— Nam treba štoś z siêtym zrobiti, sudijo. Mniê ni za što na sviêti ne chotiêłosie b narušati spokuj panny Emily, ale treba štoś zrobiti.

Večerom zobrałasie horodśkaja rada: troje sivoborodych radnych i odin mołody, viêstnik nadychodiaščych pokoliêniuv.

— To zusiêm proste, — skazav vôn. — Pošliête jôj postanovu, kob vona popratała svôj dôm. Dajte jôj jakiś čas, a koli siête ne pomože...

— A nu vas, sir, — skazav sudija Stevens. — Viête možete skazati dami prosto v očy, što od jijiê brydko pachne?

Nastupnoji nočê, uže po pôvnočy, četvero mužčyn kradkom projšli po gazoni panny Emily i, jak hrabiêžniki, pujšli kruhom doma, pryniuchujučysie do pazôv pomiž ceglanym fundamentom i stinoju i do dušnikôv sklepu, a odin z jich, jak siêjatel, regularno sadžav ruku v mišok na plečovi i rozmachuvav joju. Vony siłoju odčynili dvery do sklepu i rozkidali tam i kruhom nadvôrnych budynkuv chlorovane vapno. Koli išli po gazoni nazad, temne do toho času okno zasvitiłosie, i v jôm zjaviłasie figura panny Emily, prosta i neruchoma, jak kamenny idol. Vony potichu prokralisie po gazonovi pud tiêń akacijuv, kotory rosli vzdovž hulici. Posli tyžnia abo dvoch zapach propav.

Od toho času lude začali škodovati pannu Emily. Zhadujučy, jak staraja Wyatt, jeji dvojurodna baba, pud kuneć preč zvichnułasie, lude z našoho miêsta pryjšli do vysnovy, što Griersony vse nemnôho vyvyžšalisie nad toje, čym vony na samum diêli byli. Nichto z mołodych ludi v našum miêsti ne byv dla jich odpoviêdni, kob oženitisie z pannoju Emily. Na dovhi čas vona i baťko zapometalisie nam jak takaja kartina: u rami odčynianych uvochôdnych dvery toneńka figurka panny Emily stojit u biêłuj odežy zzadu, a speredu jeji baťko z šyroko rozstavlanymi nohami, odvernuty do jijiê plečyma, trymaje v ruciê bič. Tomu, koli vona skônčyła trydčeť i vse šče ne była zamužom, my ne toje kob radovalisie, ale odčuvali sebe odpomščanymi: naveť z baboju-varjatkoju v simjiê vona ne odmoviłasie b od pudchodiaščoji partyji, koli b takaja navinułasie.

Koli jeji baťko vmer, okazałosie, što vôn ne pokinuv jôj u nasliêdstvo ničoho kromi doma. Ludi siête jakby obraduvalo. Nakuneć možna było panni Emily pospočuvati. Ostavšysie odna i v bidnotiê, vona stała bôlš čołoviêčnoju. Teper i vona puznaje viêčny strach i viêčny odčaj čołoviêka, jaki ličyt kažny hrôš.

Nazavtra posli smerti baťka vsiê damy miêšta zobralisie, kob zhôdno z obyčajom odviêdati dôm nebôščyka, vykazati spuvčutie i proponovati pomošč. Panna Emily vstrêtiła jich na porozi, odiahnuta jak zvyčajno i bez sliêdu smutku na liciovi. Vona skazała jim, što jeji baťko ne vmer, i povtorała siête šče try dniê, choč sviaščenniki i doktorê ciêły čas perekonuvali jijiê, kob vona dała pochovati tiêło. Vony vže dumali vžyti zakonny miêry, ale vona puddałasie, i jeji baťka chutko pochovali.

My šče ne vvažali jijiê za sumašedšu. My dumali, što vona maje pravo tak robiti. Koli pryhanuti, kulkom mołodym mužčynam jeji baťko dav od vorôt povorôt, to možna poniati, što jôj ničoho ne ostałosie, jak tôlko trymatisie toho, što v jijiê je, jak zvyčajno roblat lude.

III

Vona dovho chvorêła. Koli my znov zobačyli jijiê, vona była korotko obstryžana i vyhladała jak diêvčynka, i šče trochi prypominała anhiêła z vitražôv u kosteli — tragičnoho i tichoho.

Same v toj čas miêšto pudpisało kontrakty, kob połožyti chodniki na huliciach, i liêtom, po smerti baťka, robota začałasie. Zjaviłasie budovlana brygada z murynami, mułami i mašynami, i brygadzistom, kotoroho zvali Homer Barron — vôn byv jankesom, veliznym, temnovołosym i ochôtnym do roboty mužčynoju, z zvunkim hołosom i jasnymi očyma na opalanum tvarovi. Chłopciovśka žemerva ne odstupała joho, kob posłuchati, jak vôn łaje murynuv i jak vony spivajut, pudnimajučy i opuskajučy v takt tiažki kirki. Chutko Homer Barron poznakomivsie z ciêłym miêstom. I koli tôlko de-leń na hulici počuvsie hołôsny smiêch, to v centry grupy napevno byv Homer Barron. U tôm časi joho i pannu Emily možna było zobačyti na projiêzdkach dvochmistiovoju bryčkoju z žovtymi kolosami, zaprežanoju paroju gniadych, uziatych z płatnoji koniušni.

Spočatku my byli rady, što v panny Emily zjavivsie choč jaki-leń interes do žycia, tym bôlš što kobiêty kazali: „Griersony nikoli ne stanut považno pryjmati čołoviêka z Pôvnočy, do toho najômnoho robôtnika”. Ale byli i inšy, starêjšy, kotory kazali, što pravdiva dama naveť u neščasti ne povinna zabyvati, što noblesse oblige — choč siêtoho tak i ne nazyvali. Vony prosto kazali: „Biêdna Emily. Jeji svojaki povinny pohovoryti z joju”. U jijiê byli svojaki v Alabami, ale šče davno tomu jeji baťko posvaryvsie z jimi z-za majontku staroji varjatki Wyatt, i od toho času siêmji perestali svojatisie. Nichto z Alabamy naveť na pochorony ne pryjiêchav.

Jak tôlko staryje lude skazali „biêdna Emily”, pujšli čutki. „Dumajete, tam napravdu štoś je?” — pytalisie odny odnych. „Napevno je, a jak že inačej?” Za jich plečyma, sered šelestu šovku i atłasu za žaluzijami, začynianymi od jasnoho nediêlnoho soncia, usliêd za tupotom pary gniadych, lude šeptali: „Biêdna Emily”.

Panna Emily deržała hołovu vysoko jak uperuč, choč nam zdavałosie, što vona ne vpilnovała sebe. Jak buďto mucniêj čym koli-leń raniêj jôj chotiêłosie utverditi dostôjnosť ostatnioho peredstavnika Griersonuv; jak buďto dla pudmociovania jeji nepochitnosti potrêbna była jôj ludśkaja obmova. Jak tohdy, koli vona kupovała trutku na ščurôv, aršenik. Siête było vže rôk posli toho, jak lude stali hovoryti „biêdna Emily”, i koli jijiê jakraz odviêdali dviê svojački.

— Mniê treba jakujuś otrutu, — skazała vona aptekarovi.

Tohdy jôj było bôlš za trydceť liêt, ale vona šče była ščupłoju, choč trochi chudšoju, čym uperuč; pohlad jeji čornych očy byv chołodny i hôrdy, skôra na viskach i pud očyma była natiahnuta — tak, jak nam zdavałosie, moh vyhladati tvar morśkoho lichtarnika.

— Mnie treba jakujuś otrutu, — skazała vona.

— Tak, panno Emily. Jakuju? Na ščurôv i podôbnych? Ja b porekom...

— Mniê treba najliêpšu, jakuju majete. Nevažno, jak vona nazyvajetsie...

Aptekar skazav kilka nazvuv.

— Jimi možna zabiti vsio až do słona. Ale vam treba...

— Aršenik, — skazała panna Emily. — To dobra otruta?

— Aršenik? Tak. Ale vam treba...

— Mniê treba aršenik.

Aptekar hlanuv na jijiê. Vona hlanuła na joho, vyprostovana, z liciom napnutym jak flaga.

— Nu što ž, — skazav aptekar. — Raz vam potrêbna takaja otruta. Ale podług prava vy povinny skazati, jak vy chočête jijiê vykorystati.

Panna Emily tôlko diviłasie, odchilivšy hołovu trochu nazad, prosto v joho očy, až nakuneć vôn ne vyderžav, odvernuv zrok, vyjšov, znajšov aršenik i zavinuv joho. Vôn bôlš ne vychodiv do jijiê, pakiet z otrutoju peredav posłaneć, mały murynśki chłopeć. Koli vona rozvinuła joho doma, pročytała na pačkovi pud čerepom z kostima: „Protiv ščurôv”.

Na nastupny deń my vsiê hovoryli: „Vona otrutit sebe”. I vsiê byli zhôdny, što tak dla jijiê było b najlepi. Koli šče tôlko začynalisie jeji spotkani z Homerom Barronom, usiê kazali: „Vona vyjde za joho zamuž”. Potum kazali: „Vona šče joho namovit” — posli toho jak Homer, kotory lubiv mužčynśku kumpaniju i vypivav z mołodymi v Klubi Łosiôv, skazav, što vôn ne stvorany dla ženiački. Nu a potum my kazali za žaluzyjami „biêdna Emily” — koli vony v nediliê jiêzdili bliskuščoju bryčkoju: panna Emily sidiêła z vysoko pudniatoju hołovoju, a Homer Barron, u załomlanum uverch kapelušovi i z cygaroju v zubach, pohaniav lejcima i bičom u rucie v žovtuj palčatci.

Potum nekotory damy stali hovoryti, što vony nesłavlat reputaciju miêsta i dajut nedobry prykład mołodym ludiam. Mužčyny ne chotieli mišatisie, ale kobiêty pudmovili sviaščennika-baptysta odviêdati pannu Emily, kotora, jak i jijiê rodičy, naležała do episkopalnoho kosteła. Vôn nikoli nikomu ne skazav, jak projšło toje spotkanie, ale odmovivsie iti šče raz. Nastupnoji nediêli vony znov jiêzdili po huliciach, a na druhi deń žônka sviaščennika napisała piśmo svojakam panny Emily v Alabami.

I znov pud jeji dachom byli dviê svojački, a my čekali, što bude daliêj. Spočatku ničoho ne było. Potum my perekonalisie, što vony postanovili povinčatisie. My dočulisie, što panna Emily pobyvała v jubilera i zamoviła mužčynśki toaletny komplet z literami H.B. na kažnuj štuci. Čerez dva dniê my doznalisie, što vona kupiła povny komplet mužčynśkoji odežy, ułučno z nočnoju košuloju, i vsiê skazali: „Vony povinčalisie”. My byli velmi rady, tomu što tyje dviê svojački panny Emily byli šče bôlšymi Griersonami, čym vona sama.

Tak što nichto ne zdivivsie, koli Homer Barron — čerez jakiś čas posli toho, jak byli połožany chodniki — propav. My byli trochu rozčarovany tym, što ne było nijakoho publičnoho ohołošenia, ale my podumali, što vôn vyjichav, kob pudšykovati vsio na pryjiêzd panny Emily čy dati jôj šansu pozbavitisie od svojich svojačok. (Protiv svojačok była zroblana zmova, i my vsiê byli na storoniê panny Emily.) I faktyčno, minuv šče tyždeń, i vony vyjichali. A čerez try dniê, jak usiê spodivalisie, Homer Barron vernuvsie do miêsta. Susiêd zavvažyv, jak na zmerkani słuha-muryn odmykav jomu kuchonny dvery.

Od toho času Homera Barrona nichto ne bačyv. I pannu Emily tože nichto ne bačyv — jakiś čas. Słuha-muryn vychodiv z domu z korzinkoju na zakupy i voročavsie nazad, ale peredni dvery ostavalisie zamknionymi nagłucho. Od času do času pannu Emily bačyli promilhom koło okna, jak u tuju nôč, koli kruhom jeji domu rozkidali chlorovane vapno, ale na hulici vona ne pojavlałasie z puv roku. I my podumali, što siêtoho tože treba było spodivatisie: duch jeji baťka, kotory tôlko razy mišav jôj iti svojeju ženśkoju dorohoju, okazavsie zanadto žyvuščym i nezniščalnym.

Koli my znov zobačyli pannu Emily, vona rozpovniêła, a v jeji vołosach pojaviłasie sivizna. Z litami jijiê stanoviłosie štoraz bôlš, poka vołosy ne pryniali rômnoho šaro-stalovoho koloru perciu, zmiêšanoho z sôleju, i perestali siviêti. Takaja strokata sivizna, jakaja byvaje u aktyvnych mužčyn, zachovałasie do samoji jeji smerti, kotora nastupiła v siêmdesiať štyry roki.

Ciêły siêty čas peredni dvery jeji domu byli zamknuty, za vyniatkom šesti abo siemi liêt (panni Emily vže tohdy było bôlš čym sorok), koli vona začała davati lekciji malovania na porcelani. Odin z pokojuv na nižšum poverchovi vona peretvoryła v studyju, i do jijiê stali choditi dočki i vnučki porovesnikuv pułkovnika Sartorisa, tak samo regularno i z takim samym nastrojom, jak i do kosteła, kudy jich posyłali v nediliê, davšy dvadčeť pjat centuv dla požertvovania. U tôm samum časi pannu Emily osvobodili od podatku.

Potum tiêłom i dušoju miêsta stało noviêjše pokoliênie; učeniciê panny Emili vyrosli, pokinuli jijiê i ne stali posyłati do jijiê svojich diti z obrydłymi farbami, pendzlami i kartinkami, vytiatymi z ženśkich časopisuv. Peredni dvery začynilisie za ostatnioju učenicioju i bôlš uže ne odčynialisie. Koli v miêsti vveli bezpłatnu počtovu słužbu, tôlko panna Emily zaboroniła prybiti do svoho doma metaličnu tabličku z numerom i skrynku. Vona i słuchati nikoho ne chotiêła.

Minali dniê, miseciê i lita, i my zavvažali, jak jôj prybyvaje štoraz bôlš sivych vołosuv i jak štoraz mucniêj horblatsie plečy muryna, kotory chodiv tudy-siudy z korzinoju na zakupy. Kažnoho hrudnia panna Emily otrymuvała trebuvanie zapłatiti podatok, kotore vona čerez tyždeń odsyłała bez nijakoho odkazu. Čas od času my bačyli jijiê v odnôm z okon nižnioho poverchu — verchni pokoji byli, musit, zamkniony — i jeji tułovo napominało kamennoho idola v nišy. Tiažko było skazati, bačyła vona koho-leń z nas čy ne bačyła. Takoju vona i perechodiła z pokoliênia na pokoliênie — bliźka, nevskrovita, nepronikalna, movkliva i dikovata.

I ot vona vmerła. Zachvorêła i zlahła v domi, povnum pylavy i zmroku, de nichto ne môh pryhlanuti za jeju kromi porochniavoho muryna. My ne znali, što vona była chvora; my vže davno pokinuli prôby doznatisie čoho-leń od muryna. Vôn ni z kim ne hovoryv, napevno i z jeju tože niê, bo hołos u joho stav rypiêti, buďto zaržaviêv od dovhoji bezdiêjnosti.

Vona vmerła v odnôm z pokojuv na nižnium poverchovi, u veliznum łôžkovi z orêcha z kurtynami; jeji siva hołova ležała na podušci, kotora požovtiêła i zapliêsniła od času i od braku sonečnoho sviêtła.

Muryn ustrêtiv peršych kobiêt koło perednich dvery i vpustiv jich do domu, a potum — koli zašypiêli jich prygłušany hołosy i zabiêhali bystry pohlady — propav. Vôn projšov perez usiê pokoji, vyjšov zadnimi dveryma, i tôlko joho bačyli.

Dviê svojački pryjiêchali odrazu. Pochorony byli na nastupny deń, i ciêłe miêsto pryjšło podivitisie na pannu Emily, jak vona ležała pud masoju kupnych kviêtok. Koło hołovy stojav pastelovy portret jeji baťka, kotory divivsie na pokojniciu z hłubokoju zadumoju, a kruhom złoviêsno šypiêli horodśkije damy. Na ganku i pered domom stojali staryje didy, nekotory v sviêžo vyčyščanych mundurach konfederatuv, i bałakali pro pannu Emily, jakby vona była jich porovesnicieju, i jim zdavałosie, što vony tanciovali z jeju i, možlivo, naveť zalicalisie do jijiê, błytajučy čas i joho podiêji, jak byvaje zo starymi, dla kotorych minułe — to ne znikajušča v dali doroha, a šyroka, viêčno zelona łonka, oddiêłana od našoho času tôlko uzkoju šyjkoju ostatnioho desetiliêtija.

My vže znali, što naversi, nad schodami, je odin pokuj, kudy nichto ne vchodiv bôlš čym sorok liêť, i dvery do joho zamkniony. Jich vysadili, ale tôlko posli toho, jak pannu Emily jak sliêduje zasypali zemloju.

Gvałtôvny vchôd do pokoja, jak zdavałosie, zapovniv joho pylavoju od pomostu do połapu. Tonki jidki płast mohilnoho pyłu ležav usiudy v pokoji, kotory byv prykrašany i meblovany jak dla mołodoji pary: na vycviłum ružovum baldachini, na ružovych abažurach, na toaletnum stolikovi, na kryštałovych plašečkach i mužčynśkich pryborach do holiênia z potemniêłoho serebra, natôlko potemniêłoho, što ne možna było odčytati monogramu. Sered siêtoho vsioho ležali komiêrčyk i halštuk, jakby jich tôlko što zniali, i koli jich pudniali, vony pokinuli po sobiê sliêd bliêdnoho puvmiêsecia v pylavi na poverchni stolika. Na krêsli akuratno visiv garnitur, pud jim na pomosti stojali čereviki, a koło jich ležali kinuty škarpetki.

A sam mužčyna ležav na łôžku.

Dovhi čas my stojali tam, divlačysie na strašnu vsmiêšku hołoho čerepa. Tiêło ležało v takôj pozyciji, jakby obnimało kohoś, ale dovhi son, kotory perežyvaje lubov, kotory z časom stiraje naveť grymas lubovi, teper zabrav kochanu od joho. Toje, što od joho ostałosie, zhniło pud ostatkami nočnoji košuli i stało neoddiêlne od łôžka, na kotorum vôn ležav; vôn sam i poduška koło joho byli prykryty rômnoju prostynieju terplivoji i viêrnoji pylavy.

I tohdy my zavvažyli lohki odpečatok hołovy na druhuj podušci. Chtoś z nas pudniav štoś z jijiê, i koli my prychililisie do joho, udychajučy toj suchi i jidki zapach nevidôčnoji pylavy, my zobačyli dovhie pasmo šaro-stalovych sivych vołosuv.