duhá część uprzęży, kabłąk; užvy zakładajut na
duhu;
fraz.
zohnuti v duhu wygiąć coś lub zgarbić się; staroho
v duhu zohnuło duch 1. siła witalna; tak chvory, što čuť v jôm
duch trymajetsie;
fraz.
podumati v duchovi pomyśleć w skrytości;
čuti čyjsie duch czuć respekt wobec kogoś; kôń
čuje duch hospodara;
nema žyvoho ducha nikogo nie ma; v chati
žyvoho ducha ne było; 2. zjawa, duch; kažut, što pud mostom
duchi strašat;
fraz.
nečysty duch diabeł, zły duch; ty
nečysty duchu, bôlš siudy ne prydeš;
bohu ducha vinion bez winy; mati nakryčała, a vôn
bohu ducha vinion duchotá spiekota, upał; na dvorê takaja
duchota, što ne ma čym dychati
duchôvka duchówka; spekła mjaso
v duchôvci dúla figa
, pięść z kciukiem umieszczonym między palcem wskazującym a środkowym; sunuła jôj
dulu pud nôs
dúmati 1. myśleć; dobre
podumaj, a posli zrobi; 2. przypuszczać, mniemać;
dumav, što dobre bude, a vyšło kiepśko;
fraz.
dumaj ne dumaj, carom ne budeš nic nie wymyślisz
dúmka myśl; troska; mniê vse
dumka do hołovy prychodit, jak tam moja dočka žyve
duplák 1. kawałek gniłego drzewa z dziuplą; z boru para
duplakôv pryvjôz; 2. ząb z dziurą; vyrvav toho
duplaka, bo uže velmi boliêv
dupłó 1. dziupla w drzewie;
v dupliê staroho dereva osy zavelisie; 2. dziura w zębie; treba iti do dentysty, bo v zubovi
dupło zrobiłosie
dúreń aug.
durnísko dureń; z rozumnym lepi zhubiti, jak z
durniom najti; ot,
durnisko, ne pryšov jak ja jomu kazav
durniêti 1. głupieć; ja tohdy zusiem zdurniêv, što korovy ne kupiv; 2. tracić zmysły, zachorować psychicznie
durnováty niespełna rozumu; vôn jakiś durnovaty, jak začne hovoryti, to ne vjadomo što
durný comp. -
iêjšy aug.
durnízny dem.
durnéńki 1. głupi, durny; 2. chory psychicznie
durýti zawracać komuś głowę, uporczywie domagać się czegoś;
duryt mniê hołovu, kob jôj nove płatije kupiła
dúša D. -
ê pl.
dúšy 1.
relig. nieśmiertelna część ludzkiej istoty; jak umru, to zhovory otčenaš za moju
dušu;
fraz.
miêti dobru dušu być współczującym, dobrym;
tiažko na dušê przeżywać smutek; 2. osoba; było nas u chati pjať
duš dušýti dusić; od dvoch dion kašel mene
dušyt dušýtisie 1. dusić się z braku powietrza; 2. przebywać w tłoku; v sklepi lude až
dušylisie za kubasoju
dúžatisie siłować się, mocować się; chłopci
dužalisie i odin druhoho pokotiw
dúžka kabłąk od koszyka; bery košyka
za dužku i nesi
dužmány dość duży; tvôj chłopeć uže
dužmany dúžo comp. bôlš dużo, wiele; vesnoju było
dužo vody, ale osenioju było
bôlš dužováto dość dużo; korovy šče
dužovato mołoka dajut, choč uže i oseń