bába D. babý pl.
báby D. -
ôv 1.
bliżej nieokreślona kobieta, zazwyczaj starsza, mężatka; jakajaś
baba pryšła až z Klenikuv, pytałasie, čy ne možemo ovečok na liêto pryniati; uže
baby do cerkvi pušli, a ja šče v peče ne vypaliła; zajšov do gminy, a tam jakajaś
baba sidiêła i ne chotêła mniê kvitanciji vypisati; ne miêła
baba kłopotu, to zaradiła porosia; 2. mężatka; jak ja vychodiła zamuž, to Chvedora uže
baboju była; ja šče diêvčynoju była, a vona uže
baboju; 3.
(w połączeniu z zaimkiem dzierżawczym moja, tvoja) żona; Ostap jak pojede do miêsta, to svojôj
babi vse štoś kupit i pryveze; ja dobre ne znaju, spytajte mojeji
baby, to vona vam skaže; 4. znachorka; jak dochtorê ne pomahajut, to možna šče do
baby pojiêchati; 5. stara kobieta; žyv byv diêd i
baba, u jich była kuročka raba; 6. babcia; pokôl šče našy
baba žyli, to pilnovali diêti;
fraz. baba žebrušča żebrząca kobieta; jak idete do cerkvi, to voźmiête para złoty, kob
žebruščym babam było što dati;
fraz.
baba jaha baba jaga; 7.
lekceważąco o mężczyźnie nieśmiałym, tchórzliwym; to
baba ne mužčyna, sama ne znaju v koho vôn vdavsie, v našuj simjiê nikoho takoho ne było; 8.
część kafaru, bezpośrednio wbijająca pale w dno rzeki;
baboju vbivajut paliê, jak môst robjat;
fraz.
v baby choditi asystować przy porodach
babách ndm.
wykrzyknik; postaviv hładunku na pudłozi, a vona
babach! i upała;
babáchnuti mocno uderzyć; jak
babachnuv mene v hołovu, to ja i perekinułaś
bábčyn należący do babki;
babčyn sajan v sundukovi ležyt
babiêti tracić dziewczęcy wdzięk, werwę; Mańka vyšła zamuž i chutko načała
babieti bábin należący do baby;
fraz.
babine liêto babie lato; osenieju
babine liêto letaje
babíneć D. babíncia 1. gromada kobiet znajdujących się w jednym miejscu; u Karpa koliś
babineć byv, pjať babuv a vôn sam; 2. lewa część cerkwi, gdzie w czasie nabożeństwa stoją kobiety
bábitisie marszczyć się; skôra na rukach od vody
bábitsie bábka D. -
i 1. zdrobniale o starej kobiecie; do Kuźmovych staraja
babka pryjechała, musit joho mati; 2. matka ojca lub matki;
babka lubit svoich vnukuv;
babka z vnukami na praznik pušła; 3. dawniej kobieta usługująca przy porodach; staraja Jakovlanka z Laduv była tut
babkoju na ciełu okoliciu, vsie diêti prymała; 4. kowadełko do klepania kos;
babka može byti tupaja abo ostra, ja kleplu kosu na tupôj, bo na ostruj uže dobre ne baču; idučy kositi, treba brati mołotka i
babku; 5.
roślina Plantago Plantaginaceae; pered Klečaniom ubirajut chaty
babkami, stromlajut v strêchu, kidajut na pomôst; 6. ważka;
babki nad vodoju letajut; 7. babka ziemniaczana
(tarte kartofle, pieczone na blasze w chlebowym piecu); nini na obiêd budemo jiêsti
babku z kvasnym mołokom
bábstvo pogardliwie o zbiorze kobiet; samoje
babstvo nazbirałosie i nic ne choče robiti; ono samoje
babstvo schoditsie
babščé aug.
ndm.
pogardliwie o starszej, tęgiej, wrednej kobiecie; ja pometaju jak diêvčynoju była, a teper takaja
babšče babúla D. -
i dem.
pieszczotliwie o babci lub staruszce; našy
babula rozkazuvali, što koliś tut de naša chata, rôs liês
báčyti ndk. widzieć, oglądać; jak očy ne
bačat, to žyvôt ne bolit; vojny lepi ne
bačyti i ne znati; na svoje očy
bačyv jak niêmci ludi bili; ničoho ne
bačyv i ničoho ne znaju; jak dobre
bačyte, to pročytajte siêtu kvitanciju; ne
bačyvšy i ne viêdavšy ne ma što hovoryti;
fraz. lepi ne
bačyti i ne znati
badáti ndk. 1.badać, prowadzić dochodzenie; policija
badała, ale nichto ničoho ne viêdaje; 2. badać, poddać oględzinom lekarskim; dochtor
badav, ale nijakoji chvoroby ne vykryv
badýl D. -
a pl.
badyliê D. -
ôv łodyga rośliny najczęściej pozbawiona liści; stonka poobjidała kartochli, samoje
badyle ostało
badyliênie zbior.
od badyl; z łubinu velmi tverde
badyliênie badziôre pl.t.
D. -
a spadłe szpilki drzew iglastych; v borovi
badziôre hrebut, a posli pryzby z joho robjat, abo v pečach palat
bahniúk D. -
a pl.
bahniukí,
D. -
ôv dem.
bahniučók D. bahniučká;
aug.
bahniučýsko, bahniučýło grzyb jadalny Laecium aurantiacum; chodiv po betki, počti samych
bahniukôv nazbirav
bahnó pl.
báhna D. -
uv aug.
bahnísko; bagno; teren podmokły, mało użyteczny; koliś z
bahna travu vynosili; pokôl ne vykopali rovôv, to było takoje
bahno, što čołoviêk môh zhinuti
bach wykrzyknik; ja idu, a tut
bach! to želiêzo vpało
báchnuti uderzyć, aby było słychać odgłos; jak
bachnuv mene v plečy, to šče teper bolit
bachúr pl.
bachurê D. bachurôv pogardliwie o dziecku; tyje
bachurê mnie spokoju ne dajut, vse čohoś chočut
baj D. -
u rodzaj tkaniny; rubaška z
baju tepła i mjahka