Posli krestnoho chodu v Pasynkach na Jana (7 lipenia) my pojiêchali pohostiovati do Maryji i Vołodimira Danilukôv u Zubovi. Zaprosiła nas Krysia, jichnia dočka, poruvesnicia i škôlna koležanka Halinki, a do siêtoho chryščona dočka Halinčynoho tata — diêda Petra dla našoji Marylki.
U Zubovi, jak poperednio v Pasynkach, ja na povny mach vykorystav dostupny mniê prystrôjstva do registraciji kartinok i zvukuv. Halinčynym fotoaparatom Lumix Panasonic ja narobiv zdymkuv vjoski i hosti za stołom u chati Danilukôv i zapisav tam 4-minutne video zastôlnoho rozhovoru. Digitalnym registratorom zvuku Olympus WS-570M ja tože zapisav 4 minuty rozhovoru koło chaty, pered tym, jak hosti i hospodarê siêli za stôł. (Siêtu ofigiennu štučku, Olympus WS-570M, podarovav mniê Siarhiej Šupa v Prazi, koli doznavsie, što ja vybirajusie na miêseć na Pudlaše, kob zaregistrovati, jak umiraje moja baťkuvščyna.)
Video i audyjo rozhovoruv v Zubovi ja, chutčej za vsio, zaprezentuju na movoznavčuj konferenciji Methods 14 v University of Western Ontario (London, Canada), de budu hovoryti pro kodyfikaciju pravopisu pudlaśkoji movy podług standartu Svoja.org i pro našy inšy pravopisy. Alik zahnav video zastôlnoho rozhovoru v Zubovi na YouTube (tagi: Zubovo, Zubowo, język podlaski). U Zubovi hovorat na Standard Podlachian, jak u Lachach abo v Čyžach, tak što mižnarodny movoznavci na kanadśkuj konferenciji budut miêti okaziju ne tôlko pobačyti znormalizovany pravopis pudlaśkoji movy na osnovi łacinśkoho alfabetu, ale i posłuchati native speakers, kotory podług siêtoho pravopisu hovorat :)
Zubovo, jak i našy inšy vjoski na Pudlašy, potichu i neprymiêtno vmiraje. To byv sviatočny deń u Zubovi, i na pudvôrkach było trochi samochoduv diti i vnukuv, kotory pryjiêchali z miêsta, kob odviêdati svojich baťkôv i didôv, jakije vže čuť klavajut. U vjosci, po kotoruj nas z Halinkoju obveła Krysia, my spotkali tôlko odnu stareńku diadinu na łavočci pered svojim domom, jakaja vyhladała na tutejšu žytelku. Ja zrobiv pomyłku i zapytavsie v toji tiotki, čy mohu zrobiti jôj zdymok. Vona zorvałasie z łavočki, zamachała rukami, kažučy, što vže zastaraja, kob robiti jôj zdymki, i vtekła. Teper ja vže znaju, što spočatku treba našym diaďkam i diadinam pstrykati zdymki, a potum pytatisie, čy možna. Bo inačej ničoho ne vyjde.
Siêty rozhovôr maje dviê temy, obiêdvi dosyć tajemničy: spočatku rozmova vedetsie pro jakohoś Sirožu, kotoroho nijak ne mohut rozjiêchati samochody, choč vôn i sam prositsie; u druhuj časti jdetsie pro jakijeś nejasny jajcia, možlivo, što i kotiačy
Nekotory domy v Zubovi, rozkazuvała nam Krysia, kupili zusiêm čužyje, ne-zubovśkije lude. I zrobili z jich supernovočesny dačy na liêto abo i adaptovali na svojiê normalny domy. Samochodom z Zubova do Biêlśka možna dojiêchati za 15-20 minut, tak što to ne takaja odległosť, jakaja była b istotnoju pereškodoju v teperyšnium žyci mołodych i bohatych. I tak-o našy vjoski robjatsie pomaleńku ne-našymi. Siêty novobohaty novožyteli vže nikoli ne budut hovoryti po-našomu.
„Komu i našto ja vsio siête budovav?” — pytavsie nas Vołodimir Daniluk z Zubova, pokazujučy na svoju prostôrnu i dobryznu chatu i na hospodarčy budynki na pruhmeni.
Jak dočka, tak i syn diaďka Vołodi žyvut u horodi i na baťkovu hospodarku voročatisie ne dumajut. Ale hovoryti po-svojomu vony šče ne odučylisie.
